Bidezko merkataritza: kontzientzia soziala zure erosketa-orgatxoan
05/2025
Maiatzaren 10ean ospatzen dugu Bidezko Merkataritzaren Mundu Eguna. Aukera paregabea da kontsumitzen ditugun gauzak nola ekoizten diren begi zorrotzarekin aztertzeko eta galdera oinarrizko bat egiteko: nork ordaintzen du benetan erosten dugunaren benetako prezioa?
Zintzoak izanik: benetan uste al dugu 3,99€-ko kamiseta batek aukera ematen duela norbaitek, munduko edozein lekutan, duintasunez bizitzeko?
Zer da bidezko merkataritza eta zergatik zaizu axola beharko litzaizuke
Bidezko merkataritza ez da moda bat edo marketin estrategia bat. Bidezko Merkataritza da justizia sozial eta ekonomikoan oinarritutako eredua, ingurumenarekiko errespetua eta, batez ere, pertsonen duintasuna sustatzen duena.
Bidezko Merkataritzaren Munduko Erakundeak bere printzipioak laburbiltzen ditu “iraingarriki iraultzaileak” diren puntu hauetan:
- Lan-baldintza duinak
- Genero-berdintasuna eta emakumeen ahalduntzea
- Gardentasuna eta erantzukizuna
- Ordainsari bidezkoa
- Ingurumenaren errespetua eta prozesu jasangarriak
Printzipio hauek produktu oro ekoizteko prozesuan bermatuta egon beharko lukete, baina, zoritxarrez, askotan ez dago horrelakorik ziurtatzeko modurik.
Bidezko merkataritza sortu zen Hego Globaleko ekoizle txikiek nazioarteko merkatuaren prezio baxuen, marjina handien eta bitartekarien menpekotasunaren aurka borrokatzeko. Merkataritza solidarioago baten aldeko bidea da, zeinak ekoizpenari dagokion diru-sarrera duina bermatzen dien, bitartekaririk saihesten duen eta nazioarteko merkatuetara sarbidea errazten dien.
Eta zuk, zer duzu horrekin zerikusia?
Gure kontsumo-erabakiek beste pertsona batzuen bizitzetan dute eragina: askotan egoera ahulean dauden ekoizleak eta langileak dira, eta haien lanak bidez baloratua izan behar du. Horregatik, bidezko merkataritzako produktuak aukeratzen dituzunean, errespetuaren eta justizia sozialaren aldeko apustua egiten ari zara.
Gainera, bidezko merkataritzak ez du soilik Hegoaldeko lan-baldintzak hobetzen, baita planetaren zaintza bermatzen du ere, pestizidarik eta produktu kimikorik gabeko prozesuekin, eta esplotazioan oinarritu beharrean elkarlanean oinarritutako ekonomia-eredu bat sustatzen du.
"Baina garestiagoa da..."
Agian galdera ez da zergatik den bidezko merkataritza garestiagoa, baizik eta zergatik den gainerakoa hain merke. Norbaitek, nonbait, kostu hori bere gain hartzen du eta, normalean, katearen mailarik ahulena izaten da...
Eta nik zer egin dezaket? Asko! Baina ez duzu zure bizitza osoa egun bakarrean aldatu behar. Has zaitez gauza sinple batekin: goizeko kafea, askariko txokolatea, lo egin aurretik hortzak garbitzeko pasta... Eta gogoratu: Bidezko Merkataritzaren Estatuko Koordinakundeak egun hau ospatzeko erabiltzen duen eslogana hauxe da: “eguneko une bakoitzerako bidezko merkataritzako produktu bat dago”
Ezagutu Equimercado
Fundación Adsis-en urteak daramatzagu eredu honetan sinesten; horregatik Equimercado —gure produktu ekologiko eta bidezko merkataritzakoen denda— gure balioen isla naturala da.
Duela 20 urte baino gehiagotik ari gara lanean Asiako, Afrikako eta Latinoamerikako ekoizle txikiekin, elikadura- eta kosmetika naturaleko produktuak eskaintzeko, haiek ekoitzitako lehengaietan oinarrituta, eta horrela ez bakarrik haien negozioak garatzen laguntzen dugu, baizik eta haien komunitateak ere.